އަސްކަރީ އަދި ސަލާމަތީ ދާއިރާ ކުރިއަރުވައި, ނިރުބަވެރިކަމާ ދެކޮޅަށް ގުޅިގެން މަސައްކަތް ކުރުމަށް ތުރުކީވިލާތާއި ޢިރާޤުން އެއްބަސްވުމެއް އެކުލަވައިލައިފިއެވެ. ތުރުކީވިލާތުގެ ޚާރިޖީ ވަޒީރު ހަކާން ފިދާން ވިދާޅުވީ, އެ ދާއިރާތަކުން ގުޅުން ބަދަހި ކުރުމަށް ދެ ފަރާތުގެ މެދުގައި އެއްބަސްވުމެއްގައި ސޮއިކޮށްފައި ވަނީ ތުރުކީވިލާތުގެ ވެރިރަށް އަންކަރާގައި ބޭއްވި ދެ ދުވަހުގެ މަޝްވަރާތަކަކަށް ފަހުގައި ކަމުގައެވެ.
މި ވަގުތު ދެ ޤައުމުގެ ދެމެދުގައި މަސްރަޙު ހޫނުވެފައިވާ އެންމެ ބޮޑު އެއް މައްސަލައަކީ, ސަރަޙައްދީ ރޮނގު ހުރަސްކޮށް ތުރުކީވިލާތުން ޢިރާޤުގެ ރަށްތަކުގައި ހަރަކާތްތެރިވާ ހަތިޔާރު އެޅި ޖަމާޢަތްތަކަށް އަމާޒުކޮށް ވައިގެ ޙަމަލާތައް ދިނުމެވެ. ތުރުކީވިލާތުގެ ޙަމަލާތައް އަމާޒު ކުރަމުން ދަނީ, އެ ޤައުމުގެ ސަރުކާރާ ދެކޮޅަށް ހަތިޔާރު އުފުލާފައިވާ ކުރްދިސްތާން ވަރކަރސް ޕާޓީ (ޕީކޭކޭ)އަށް ނިސްބަތްވާ ހަނގުރާމަވެރިންނަށެވެ.
ތުރުކީވިލާތުން ޢިރާޤުގެ ސިޔާދަތީ މިނިވަން ކަމާއި އިސްތިޤުލާލަށް އަރައިގަންނަމުންދާ ކަމަށް ޢިރާޤުން ގަބޫލު ކުރެއެވެ. ނަމަވެސް, ތުރުކީވިލާތުން ބުނީ ޢިރާޤުގައި ތިބި ޕީކޭކޭގެ ހަނގުރާމަވެރިންނަށް އަމާޒުކޮށް ދެމުންދާ ޙަމަލާތަކަކީ ތުރުކީވިލާތުގެ މިނިވަން ކަމާއި އިސްތިޤުލާލު ދިފާޢު ކުރަން ދެމުންދާ ޙަމަލާތަކެއް ކަމުގައެވެ. މި ކަމުގައި ދެ ޤައުމުގެ ދެމެދުގައި ވަނީ ދެބަސްވުންތަކެއް އުފެދިފައެވެ.
މި ދެބަސްވުންތަކަށް ސުލްޙަވެރި ޙައްލެއް ހޯދުމަށް ދެ ޤައުމުގެ ދެމެދުގައި މަޝްވަރާތައް ފަށާފައި ވަނީ ހުސްވި އަހަރުގެ ތެރޭގައެވެ. 2023 އޭޕްރިލްގައި ތުރުކީވިލާތުގެ ރައީސް ރަޖަބް ޠައްޔިބް އުރްދުޣާން ވަނީ ބަޣްދާދަށް ދަތުރުފުޅެއް ކުރައްވައި, މަޝްވަރާތައް ފަށްޓަވާފައެވެ. އުރްދުޣާންގެ ދަތުރުފުޅަށް ފަހު ދެ ޤައުމުގެ ދެމެދުގައި މަތީ ފަންތީގެ މަޝްވަރާގެ ހަތަރު ބުރެއް ބާއްވާފައިވެއެވެ.
މި މަޝްވަރާތަކުގެ ދަށުން ޢިރާޤުން ވަނީ ޕީކޭކޭއަކީ މަނާ ކޮށްފައިވާ ހަރަކާތެއްގެ ގޮތުގައި ކަނޑައަޅާފައެވެ. އަދި, ތުރުކީވިލާތުން ވަނީ އެ ނިންމުމަށް މަރުޙަބާ ކިޔާފައެވެ. ޢިރާޤުގެ ޚާރިޖީ ވަޒީރު ފުޢާދު ޙުސައިނާ އެކު ނޫސްވެރިންނާ ވާހަކަފުޅު ދައްކަވަމުން ތުރުކީވިލާތުގެ ފިދާން ވަނީ ދެ ޤައުމުގެ ދިފާޢީ ވަޒީރުން ސޮއި ކުރައްވާފައި ވަނީ ވަރަށް ތާރީޚީ އެއްބަސްވުމެއްގެ ގޮތުގައި ސިފަ ކުރައްވާފައެވެ.
"މި އެއްބަސްވުމުގެ ދަށުން ގާއިމު ކުރަން ރާވާފައިވާ ގުޅިފައިވާ ކޯޑިނޭޝަން އަދި ތަމްރީނުދޭ މަރުކަޒުތަކާ އެކު ދެ ޤައުމުގެ ދެމެދުގައި އޮތް ގުޅުންތައް އެހެން ހަރުފަތަކަށް ގެންދެވޭނެ. އަދި, ޢިރާޤާ ގުޅިގެން އަޅުގަނޑުމެން މި ދަނީ ނިރުބަވެރިކަމާ ދެކޮޅަށް ވެސް ފިޔަވަޅުތަކެއް ތަރައްޤީ ކުރަމުން،" ފިދާން ވިދާޅުވިއެވެ. މިއީ, ތުރުކީވިލާތާއި ޢިރާޤާ ދެމެދު ސޮއި ކޮށްފައިވާ މި ފަދަ ފުރަތަމަ އެއްބަސްވުން ކަމުގައި ޙުސައިން ވިދާޅުވިއެވެ.
ދެ ޤައުމުގެ ދެމެދުގައި ސޮއި ކޮށްފައިވާ އެއްބަސްވުމުގެ ދަށުން, ދެ ޤައުމުގެ އަސްކަރިއްޔާއިން ގުޅިގެން މަސައްކަތް ކުރުމަށް ބަޣްދާދުގައި ޖޮއިންޓް ސެކިޔުރިޓީ ކޯޑިނޭޝަން ސެންޓަރެއް ގާއިމު ކުރާނެއެވެ. އަދި, ބިޢަޝީޤާގައި އަސްކަރީ ތަމްރީނުދޭ ޖޮއިންޓް ޓްރެއިނިންގ އެންޑް ކޯޑިނޭޝަން ސެންޓަރެއް ބިނާ ކުރާނެއެެވެ.
ނިރުބަވެރިކަމާ ދެކޮޅަށް ޢިރާޤާ ގުޅިގެން މިހާރު ވެސް ހަރުދަނާ މަސައްކަތްތަކެއް ކުރަމުންދާ ކަމުގައި ތުރުކީވިލާތުގެ ދިފާޢީ ވަޒީރު ޔަޝާރު ގުލާ ވިދާޅުވިއެވެ. އަންކަރާއިން މިހާރު މަސައްކަތް ކުރަމުން ދަނީ ބަޣްދާދުން ގެންގުޅޭ ނިރުބަވެރި ޖަމާޢަތްތަކުގެ ލިސްޓުގައި ޕީކޭކޭ ހިމެނުމަށެވެ.
ޕީކޭކޭއަކީ, ތުރުކީވިލާތުގެ އިތުރުން އެމެރިކާއާއި ވިލާތުގެ އިއްތިހާދުން ނިރުބަވެރި ޖަމާޢަތެއްގެ ގޮތުގައި ކަނޑައަޅާފައިވާ ހަނގުރާމަވެރިންގެ ޖަމާޢަތެކެވެ. އެ ޖަމާޢަތުން ތުރުކީވިލާތުގެ ސަރުކާރާ ދެކޮޅަށް ހަތިޔާރު އުފުލާފައި ވަނީ 1984ވަނަ އަހަރުއެވެ. އަދި, އޭގެ ފަހުން އެ ޖަމާޢަތުން ދަނީ ތުރުކީވިލާތުގެ ސަރުކާރާއި އަސްކަރިއްޔާގެ އިތުރުން ޢާންމު ރައްޔިތުންނަށް އަމާޒުކޮށް ނިރުބަވެރި ޙަމަލާތައް ދެމުންނެވެ.