ފަލަސްޠީނުގެ ޣައްޒާގެ މުސްލިމުން ޝަހީދުކޮށް ނެތިކޮށްލަން ޔަހޫދީ ފައުޖުން ހިންގަމުންދާ ލާއިންސާނީ ޢުދުވާން ހުއްޓުމަކަށް ގެނައުމަށް އޮތް އެންމެ ރަނގަޅު ފުރުޞަތަކީ އެމެރިކާއިން ހުށަހަޅާފައިވާ މަގުޗާޓު ކަމަށާއި, އެ މަގުޗާޓުގެ ދަށުން ވީ އެންމެ އަވަހަކަށް ސުލްޙައިގެ އެއްބަސްވުމެއް އެކުލަވައިލަން އެ ޤައުމުގެ ޚާރިޖީ ވަޒީރު އެންތަނީ ބްލިންކަން ގޮވައިލައްވައިފިއެވެ. އޭނާ އެ ކަމަށް ގޮވައިލައްވާފައި ވަނީ ހޫނުވެފައިވާ މެދުއިރުމަތީގެ މަސްރަޙާ ގުޅޭ ގޮތުން މަޝްވަރާ ކުރެއްވުމަށް ޔަހޫދީ ދަޢުލަތަށް ކުރެއްވި ދަތުރުފުޅުގެ ތެރެއިންނެވެ.
ޣައްޒާގައި ވެރިކަން ކުރާ ޙަމާސްގެ މުޖާހިދުންނާއި ޔަހޫދީންނާ ދެމެދު ބާއްވަމުންދާ ސުލްޙައިގެ މަޝްވަރާތައް ވިލަރެސް ކުރަނީ މިޞްރާއި ޤަޠަރުން ގުޅިގެން އެމެރިކާގެ އެހީތެރިކަމާ އެކުގައެވެ. ޙަމާސްގެ ބައިވެރިވުމާ ނުލައި ހުސްވި ހަފުތާގައި ޤަޠަރުގެ ވެރިރަށް ދަވްޙާގައި ބައްދަލުވުންތަކެއް ބޭއްވުމަށް ފަހު, އިތުރު މަޝްވަރާތައް މިޞްރުގެ ވެރިރަށް ޤާހިރާގައި ފެށުމަށް މިހާރު ދަނީ ތައްޔާރުވަމުންނެވެ.
ހުސްވި ހަފުތާގައި އެމެރިކާއިން ވަނީ މަޝްވަރާތަަކަށް އައު ހުށަހެޅުންތަކެއް ހުށަހަޅާފައެވެ. އެ ހުށަހެޅުންތައް ބިނާ ކޮށްފައި ވަނީ, މުޖާހިދުންނާއި ޔަހޫދީންނާ ދެމެދު ކުރިން އެއްބަސްވެފައިވާ ކަންކަމުގެ މައްޗަށް ބިނާކޮށް, އެއްބަސްވުން ތަންފީޒު ކުރާނެ ގޮތްތަކެއް ކަނޑައެޅުމުގައި ފަސޭހަވާނެ ގޮތަކަށް ކަމުގައި އެމެރިކާއިން ބުންޏެވެ.
"[ޙަމާސުން ރަހީނު ކޮށްފައިވާ] އަސީރުން މިނިވަން ކޮށް ޣައްޒާ ޢުދުވާން މެދުކަނޑައިލަން މިއީ އެންމެ ރަނގަޅު ދަނޑިވަޅު. އަދި ދެމެހެއްޓެނިވި ގޮތެއްގައި ސުލްޙައާއި ހަމަޖެހުން ދަމަހައްޓަން އޮތް އެންމެ ރަނގަޅު ފުރުޞަތު. ރައީސް [ޖޯ] ބައިޑަންގެ އިރުޝާދުގެ ދަށުން އަޅުގަނޑު މި ތަނަށް އައިސް މިހުރީ އެއްބަސްވުމާ ގުޅޭ ކަންކަން ކުރިއަރުވައި ކާމިޔާބީގެ ރޮނގު ހުރަސް ކުރެވޭނެ ކަން ކަށަވަރު ކުރަން. މިއީ, އެންމެން ވެސް ބަހަނާ ދެއްކުމުގެ ބަދަލުގައި އެއްބަސްވުމަށް ރުހެންވީ ވަގުތު،" ޔަހޫދީންގެ ރައީސް އިޓްސްހާޤް ހެރްޒޮގާ ބައްދަލު ކުރެއްވުމުގެ ކުރިން ނޫސްވެރިންނާ ވާހަކަފުޅު ދައްކަވަމުން ބްލިންކަން ވިދާޅުވިއެވެ.
ޙަމާސްގެ އިތުރުން މަޝްވަރާތައް ވިލަރެސް ކުރާ މިޞްރުން ވެސް ގަބޫލު ކުރާ ގޮތުގައި އެއްބަސްވުމެއްގައި ސޮއި ކުރަން ދެކޮޅު ހަދައި, އެ ކަމަށް ހުރަސް އަޅަމުން ދަނީ ޒަޔަނިސްޓުންގެ ހައްދުފަހަނަ އެޅި ބޮޑުވަޒީރު ބެންޖަމިން ނަތަންޔާހޫއެވެ. އޭނާ އެކަން ކުރަމުން ދަނީ ސިޔާސީ މަޤުޞަދުތަކެއް ހާސިލު ކުރުމަށާއި, ޣައްޒާގެ ވީހާ ވެސް ގިނަ ޢަދަދެއްގެ މުސްލިމުން ޝަހީދު ކޮށްލުމުގެ ބޭނުމުގައެވެ.
މަސްރަޙު ދިރާސާ ކުރާ ފަރާތްތަކުން ބުނީ ނޮވެންބަރު 5ވަނަ ދުވަހު އެމެރިކާގައި ބާއްވާ ރިޔާސީ އިންތިޚާބާ ޖެހެންދެން ޢުުދުވާން ދިގުދަންމަން ނިރުބަވެރި ނަތަންޔާހޫ ބޭނުންވާ ކަމުގައެވެ. އަދި އެ ކަމުގެ ސަބަބަކީ, އިންތިޚާބުގައި ވާދަ ކުރައްވާ ރިޕަބްލިކަން ޕާޓީގެ ކެނޑިޑޭޓު, ކުރީގެ ރައީސް ޑޮނަލްޑް ޓްރަމްޕަށް ކާމިޔާބީ ލިބިއްޖެ ނަމަ, އެމެރިކާއިން ޔަހޫދީންނަށް އިތުރު އެހީތެރިކަން ލިބުމުގެ ފުރުޞަތު ބޮޑުވާނެތީ ކަމުގައެވެ.
މެދުއިރުމަތީގެ މަސްރަޙު މި ވަގުތު އޮތީ ހައްސާސް ކަމެއްގެ ތެރޭގައެވެ. ޣައްޒާ ޢުދުވާނާ ގުޅިގެން ހޫނުވެފައި އޮތް މަސްރަޙު އިތުރަށް ގޯސްވެފައި ވަނީ ޔަހޫދީންގެ އަމަލުތަކާ ގުޅިގެންނެވެ. ޖުލައި 31ވަނަ ދުވަހު ޔަހޫދީ ފައުޖުން ވަނީ އީރާނުގެ ވެރިރަށް ތަހްރާނަށް ނިރުބަވެރި ޙަމަލާއެއްދީ, ޙަމާސްގެ ސިޔާސީ ގޮފީގެ ވެރިރަށް އިސްމާޢީލް ހަނިއްޔާ ޝަހީދު ކޮށްލާފައެވެ. އެ ޙަމަލާގެ ޒިންމާ އުފުލަން ޔަހޫދީން ދެކޮޅު ހެދި ނަމަވެސް, އީރާނާއި އެކްސިސް އޮފް ރެސިސްޓެންސްގައި ހިމެނޭ މުޖާހިދުންނާއި ހަތިޔާރު އެޅި ޖަމާޢަތްތަކުން ވަނީ ބަދަލު ހިފުމުގެ ގޮތުން ޔަހޫދީންނަށް ނުރައްކާތެރި ޙަމަލާތަކެއް ދޭނެ ކަމުގެ އިންޒާރު ދީފައެވެ.
އެ ކަމަށް އިޝާރާތް ކުރައްވައި ބްލިންކަން ވަނީ މަސްރަޙު އިތުރަށް ހޫނުވާނެ ފަދަ އަމަލުތަކުން ދުރުހެލިވާން ހުރިހާ ފަރާތަކަށް އިލްތިމާސް ކުރައްވާފައެވެ. "ސުލްޙަ ގާއިމު ކުރަން ކުރަމުންދާ މަސައްކަތްތަކަށް ހުރަސް އެޅޭނެ ފަދަ އަމަލެއް އެއްވެސް ފަރާތަކުން މި ވަގުތު ނުކުރާނެ ކަން ކަށަވަރު ކުރަން ޖެހޭ. މަސްރަޙު އިތުރަށް ހޫނުވިިޔަ ނުދޭން އަޅުގަނޑުމެން މި ދަނީ މަސައްކަތް ކުރަމުން, ފިޔަވަޅުތައް އަޅަމުން،" އޭނާ ވިދާޅުވިއެވެ.
2023 އޮކްޓޫބަރު 7ން ފެށިގެން ޔަހޫދީ ފައުޖުން ހިންގަމުންދާ ލާއިންސާނީ ޢުދުވާނުގައި ޝަހީދު ކޮށްލާފައިވާ މީހުންގެ ޢަދަދު ވަނީ 40,099އަށް އުފުލިފައެވެ. އޭގެ ތެރޭގައި 16،000އަށްވުރެ ގިނަ ޢަދަދަކަށް މައުސޫމު ކުޑަކުދިން ހިމެނެއެވެ. އަދި، ޔަހޫދީ ފައުޖުން ސުންނާފަތި ކޮށްލާފައިވާ އިމާރާތްތަކުގެ ދަށުގައި އިތުރު 10،000އަށްވުރެ ގިނަ މީހުންގެ ހަށިތައް ތާށިވެފައިވާ ކަމުގައި ޣައްޒާގެ އޮފިޝަލުން ގަބޫލު ކުރެއެވެ. ޔަހޫދީންގެ ރަޙުމު ކުޑަ ޙަމަލާތަކުގައި ޒަޚަމު ކޮށްލާފައިވާ މީހުންގެ ޢަދަދު ވަނީ 92,609އަށް އުފުލިފައެވެ.