އީރާނުގެ ތެޔޮ ވަޅުތަކަށް ޙަމަލާ ދިނުމުގެ ފުރުޞަތު ޔަހޫދީންނަށް ނުދޭން ގަލްފުގެ ޤައުމުތަކުން ބާރުއަޅަނީ

އީރާނުގެ ތެޔޮ ވަޅުތަކާއި ތެޔޮ ސާފުކުރާ ކާރުޚާނާތަކަށް ނިރުބަވެރި ޙަމަލާތަކެއް ދިނުމުގެ ފުރުޞަތު ޔަހޫދީންނަށް ނުދިނުމަށް ގަލްފުގެ ޤައުމުތަކުން އެމެރިކާއަށް ބާރުއަޅަން ފަށައިފިއެވެ. ގަލްފުގެ ޤައުމުތަކުން މި ކަމަށް ގޮވައިލައި, ބާރުއަޅަން ފަށާފައި މި ވަނީ އީރާނަށް ނިރުބަވެރި ޙަމަލާތަކެއް ދިނުމަށް ޔަހޫދީ ފައުޖުން ތައްޔާރުވަމުންދާ ދަނޑިވަޅެއްގައެވެ. އީރާނާއި ޔަހޫދީންނާ ދެމެދު ނުތަނަވަސް ކަން ބޮޑުވެފައި މި ވަނީ, ފަލަސްޠީނާއި ލުބްނާނުގެ ޢާންމު ރައްޔިތުން ޝަހީދުކޮށް ނެތިކޮށްލަން ޔަހޫދީ ފައުޖުން ހިންގަމުންދާ ލާއިންސާނީ ޖާރީމާތަކާ ގުޅިގެންނެވެ.

އީރާނުގެ ބާރުގަދަ އިސްލާމީ އިންޤިލާބީ ލަޝްކަރު (އައިއާރްޖީސީ)ން އޮކްޓޫބަރު 1ވަނަ ދުވަހު ޒަޔަނިސްޓު ދައުލަތާއި ޔަހޫދީ ފައުޖުގެ އަމާޒުތަކަށް ނުރައްކާތެރި ޙަމަލާތަކެއް ދިނެވެ. 180އެއްހާ ބެލިސްޓިމް މިސައިލް ބޭނުން ކޮށްގެން ދިން ޙަމަލާތަކުގައި ޔަހޫދީންނަށް ބޮޑެތި ގެއްލުންތަކެއް ލިބުނެވެ. ނަމަވެސް, އެ ކަމުގެ ތަފުސީލުތައް ހާމަ ކުރަން ޔަހޫދީން ދަނީ ދެކޮޅު ހަދަމުންނެވެ. އީރާނަށް ޙަމަލާ ދިނުމަށް ޔަހޫދީން ތައްޔާރުވަމުން ދަނީ އެ ޙަމަލާތަކުގައި ބަދަލު ހިފުމުގެ ގޮތުންނެވެ.

އީރާނުން ޔަހޫދީ ފައުޖަށް ޙަމަލާ ދީފައި ވަނީ, ޔަހޫދީ ފައުޖުން އިސްވެ އީރާނުގެ ވެރިރަށް ތަހްރާނަށް ނިރުބަވެރި ޙަމަލާއެއް ދިނުމާ ގުޅިގެންނެވެ. ޖުލައި 31ވަނަ ދުވަހު ދިން ޙަމަލާގައި ފަލަސްޠީނުގެ ޣައްޒާގައި ވެރިކަން ކުރާ ޙަމާސް ޖަމާޢަތުގެ ސިޔާސީ ގޮފީގެ ވެރިޔާ އިސްމާޢީލް ހަނިއްޔާ ޝަހީދުކޮށްލިއެވެ. ޙަމާސަކީ އީރާނުން ވާގިވެރިވާ އެކްސިސް އޮފް ރެސިސްޓެންސްގައި ހިމެނޭ މުޖާހިދުންގެ ޖަމާޢަތެކެވެ. އެކްސިސްގައި ހިމެނޭ ލުބްނާންގެ މުޖާހިދުންގެ ޖަމާޢަތް, ޙިޒްބުاللهގެ ވެރިޔާ އަލް-ސައްޔިދް ޙަސަން ނަޞްރުالله ވެސް ޔަހޫދީ ފައުޖުން ދާދި ފަހުން ޝަހީދު ކޮށްލިއެވެ. އޭނާ ޝަހީދު ކޮށްލުމަށް ލުބްނާންގެ ވެރިރަށް ބައިރޫތަށް ދިން ނިރުބަވެރި ޙަމަލާތަކުގައި އައިއާރްޖީސީގެ ކޮމާންޑަރުގެ ނައިބު ޢައްބާސް ނިލްފުރޫޝާން ވެސް ޝަހީދު ކޮށްލިއެވެ.

ގަލްފުގެ ޤައުމުތަކުގެ މަޞްދަރުތަކުން ބުނީ, ޔަހޫދީން އީރާނުގެ ތެޔޮ ވަޅުތަކަށް ޙަމަލާއެއް ދީފި ނަމަ, އެ ކަމުގެ ބަދަލު ހިފުމުގެ ގޮތުން އީރާނުން ގަލްފުގެ ޤައުމުތަކުގެ ތެޔޮ ވަޅުތަކާއި ތެޔޮ ސާފުކުރާ ކާރުޚާނާތަކަށް ރައްދު ޙަމަލާ ދިނުމުގެ ފުރުޞަތު ބޮޑު ކަމުގައެވެ. ސަބަބަކީ, އީރާނަށް ޙަމަލާ ދިނުމަށް ޔަހޫދީންނަށް ގަލްފުގެ ޤައުމުތަކުގެ އެހީތެރިކަން ބޭނުންވުމެވެ. އީރާނަށް ޙަމަލާ ދިނުމުގައި ޔަހޫދީންނަށް ވާގިވެރިވާ ގަލްފުގެ ޤައުމުތަކާ ދެކޮޅަށް ހަރުކަށި ފިޔަވަޅުތަކެއް އަޅާނެ ކަމުގެ އިންޒާރު އީރާނުން އޮތީ ދީފައެވެ.

ސަޢޫދީ ޢަރަބިއްޔާއާއި ޤަޠަރުގެ އިތުރުން އެކުވެރި ޢަރަބި ޢިމާރާތް (ޔޫއޭއީ)ން ވަނީ, އީރާނަށް ޙަމަލާ ދިނުމަށް ޔަހޫދީ ފައުޖަށް އެ ޤައުމުތަކުގެ ވައިގެ ސަރަޙައްދު ބޭނުން ކުރުމުގެ ހުއްދަ ނުދޭނެ ކަމަށް ބުނެފައެވެ. ގަލްފުގެ މަޞްދަރުތަކުން ބުނީ, އެ ޤައުމުތަކުން އެ ކަން އެމެރިކާގެ ވެރިރަށް ވޮޝިންގޓަނަށް އަންގާފައިވާ ކަމުގައެވެ. ގަލްފުގެ ގިނަ ޤައުމުތަކުން ގާތް ގުޅުންތަކެއް ބާއްވަމުންދާ އެމެރިކާއަކީ ޔަހޫދީންގެ އެންމެ ބޮޑު މަދަދުގާރެވެ.

ފަލަސްޠީނާއި ލުބްނާނުގެ ރައްޔިތުންނާ ދެކޮޅަށް ޔަހޫދީ ފައުޖުން ހިންގަމުންދާ ލާއިންސާނީ ޖަރީމާތަކުގެ އިތުރުން, ޔަމަނާއި ސޫރިޔާއަށް ޔަހޫދީ ފައުޖުން ދެމުންދާ ނިރުބަވެރި ޙަމަލާތަކާ ގުޅިގެން މެދުއިރުމަތީގައި ލޭއޮހޮރުވުން ބޮޑު ހަނގުރާމައެއް ފެށިދާނެ ކަމުގެ ބިރު ވަނީ އިތުރުވެފައެވެ. އެ ފަދަ ހަނގުރާމައެއް ފެށިއްޖެ ނަމަ, ޔަހޫދީންގެ ޙިމާޔަތާއި ރައްކާތެރިކަން ކަށަވަރު ކޮށްދިނުމަށް އެމެރިކާއިން ވެސް ހަނގުރާމައިގެ ތެރެއަށް ވަންނާނެއެވެ. އީރާނުގެ ތެޔޮ ވަޅުތަކާއި ތެޔޮ ސާފުކުރާ ކާރުޚާނާތަކަށް ޔަހޫދީން ދީފާނެ ޙަމަލާއެއް ހުއްޓުވަން, އީރާނުން ވެސް ދަނީ ގަލްފުގެ ޤައުމުތަކަށް ބާރު އަޅަމުންނެވެ.

ދާދިފަހުން ސަޢޫދީ ޢަރަބިއްޔާގެ އިސްވެރިންނާ އެކު ބޭއްވި ބައްދަލުވުމެއްގައި އީރާނުން ވަނީ ޔަހޫދީން ދީފާނެ ޙަމަލާއެއް ހުއްޓުވަން ފިޔަވަޅުތަކެއް އެޅުމަށާއި, ގަލްފުގެ ޤައުމުތަކުގެ ވައިގެ ސަރަޙައްދު ބޭނުން ކުރުމުގެ ފުރުޞަތު ޔަހޫދީންނަށް ނުދިނުމަށް ގޮވައިލާފައެވެ. ސަޢޫދީ ޝާހީ ޢާއިލާއާ ގާތް ގުޅުމެއް އޮންނަ މަސްރަޙު ދިރާސާ ކުރައްވާ ބޭފުޅެއް ކަމުގައިވާ ޢަލީ ޝިހާބީ ވިދާޅުވީ, ގަލްފުގެ ޤައުމުތަކުގެ ވައިގެ ސަރަޙައްދު ބޭނުން ކުރުމުގެ ހުއްދަ ޔަހޫދީންނަށް ދިނުމަކީ އީރާނާ ދެކޮޅަށް ހަނގުރާމަ އިޢުލާނު ކުރުމާ އެއްފަދަ އަމަލެއްގެ ގޮތުގައި ދެކޭނެ ކަމުގެ އިންޒާރު އީރާނުން ދީފައިވާ ކަމުގައެވެ.

ޔަހޫދީންގެ ޖައްބާރު ޖަރީމާތައް ހުއްޓުވުމާ ގުޅޭ ގޮތުން މަޝްވަރާ ކުރެއްވުމަށް އީރާނުގެ ޚާރިޖީ ވަޒީރު ޢައްބާސް ޢަރާޤިޖީ ދާދި ފަހުން ވަނީ ސަޢޫދީ ޢަރަބިއްޔާގެ އިތުރުން ގަލްފުގެ އެހެން ބައެއް ޤައުމުތަކަށް ދަތުރުފުޅެއް ކުރައްވާފައެވެ. އީރާނުން ބުނީ, ސަޢޫދީ ޢަރަބިއްޔާގެ ވަލީއަޙުދު މުޙައްމަދު ބިން ސަލްމާނާ އެކު ބޭއްވެވި މަޝްވަރާތަކުގައި, ޔަހޫދީން އީރާނަށް ދީފާނެ ޙަމަލާތައް ހުއްޓުވުމާ ގުޅޭ ގޮތުން ދެ ބޭފުޅުން މަޝްވަރާ ކުރައްވާފައިވާ ކަމުގައެވެ. އަދި, ހޫނުވެފައިވާ މެދުއިރުމަތީގެ މަސްރަޙު ފިނިކުރުމާ ގުޅޭ ގޮތުން ދެ ބޭފުޅުން ވާހަކަފުޅު ދައްކަވާފައިވާ ކަމުގައެވެ. ސަޢޫދީ ޢަރަބިއްޔާއިން ވެސް ދަނީ މި ކަމާ ގުޅޭ ގޮތުން ވޮޝިންގޓަނާ އެކު މަޝްވަރާތައް ބާއްވަމުންނެވެ.

ޔަހޫދީންނާއި އީރާނާ ދެމެދު އުފެދިފައިވާ ނުތަނަވަސްކަމާ ގުޅިގެން ދުނިޔޭގެ ބާޒާރުގައި ތެލުގެ އަގު ވަނީ 4 އިންސައްތައިން އުފުލިފައެވެ. މި ގޮތުން ބްރެންޓް ވަނީ 2.82 އެމެރިކާ ޑޮލަރު, ނުވަތަ 3.7 އިންސައްތަ އުފުލިފައެވެ. މިއާ އެކު, ބްރެންޓްގެ ފީފާއެއްގެ އަގު ވަނީ 79.40 އެމެރިކާ ޑޮލަރަށް އުފުލިފައެވެ. ވެސްޓް ޓެކްސަސް އިންޓަރމީޑިއޭޓް (ޑަބްލިޔުޓީއައި)ގެ އަގު ވެސް ވަނީ 2.61 އެމެރިކާ ޑޮލަރު, ނުވަތަ 3.6 އިންސައްތަ މައްޗަށް ޖެހިލާފައެވެ. އަދި, ޑަބްލިޔުޓީއައިގެ ސާފު ނުކުރާ ފީފާއެއްގެ އަގު ވަނީ 75.85 އެމެރިކާ ޑޮލަރަށް އުފުލިފައެވެ.