ސިނާއީ ޒަމާނުގެ ކުރިއާ އަޅައިބަލާއިރު، 2024ވަނަ އަހަރަކީ ދުނިޔޭގެ ފިނިހޫނުމިން 1.5 ޑިގްރީ ސެލްސިއެސަށް ވުރެ މައްޗަށް އުފުލުނު ފުރަަތަމަ ފަހަރު ކަމަށް ބުނެ، ސައިންސްވެރިން އިންޒާރު ކޮށްފިއެވެ. މި ކަން ހާމަކޮށްފައި ވަނީ ވިލާތުގެ އިއްތިހާދު (އީޔޫ)ގެ މޫސުމީ ދިރާސާ ކުރާ އިދާރާ، ކޮޕަރނިކަސް ކްލައިމެޓް ޗޭންޖް ސަރވިސް (ސީ3އެސު)ންނެވެ. އެ އިދާރާއިން ބުނީ، އިންސާނުންގެ ނޭދެވޭ އަމަލުތަކުގެ ސަބަބުން މޫސުމަށް އަންނަމުންދާ ބަދަލުތަކާ ގުޅިގެން ދުނިޔޭގެ ފިނިހޫނުމިން ކުރިން ފެނިފައި ނުވާ މިންވަރަކަށް އުފުލެމުންދާ ކަމުގައެވެ.
"މިއީ ހައިރާން ކުރަނިވި އަދަދެއް،" ސީ3އެސްގެ ވެރިޔާ ކަރްލޯ ބުއެންތެމްޕޯ ވިދާޅުވިއެވެ. އޭނާ ވިދާޅުވީ، 2024ވަނަ އަހަރުގެ ކޮންމެ މަހަކީ، ރެކޯޑުތައް ބަލަހައްޓަން ފެށި ހިސާބުން ފެށިގެން އިންސާނުން ތަޙައްމުލު ކޮށްފައިވާ އެންމެ ހޫނުގަދަ، ނުވަތަ ދެވަނައަށް އެންމެ ހޫނު ގަދަ މަސް ކަމުގައެވެ.
ސިނާއީ ޒަމާނުގެ ކުރީގެ ގޮތުގައި ބެލެވެނީ 1850އާއި 1900ގެ އަހަރާ ދެމެދުގެ އަހަރުތަކެވެ. އެއީ، ތެޔޮ އަންދަައިގެން ހަކަތަ އުފައްދުން ޢާންމުވެ، ވިހަ ގޭހެއް ކަމުގައިވާ ކާބަންޑައިއޮކްސައިޑް ޖައްވުގެ ތެރެއަށް ދޫކުރުން ޢާންވުމުގެ ކުރިއެވެ. ސީ3އެސުން ބުނީ، ސިނާއީ ޒަމާނުގެ ކުރިއާ އަޅައިބަލާއިރު، 2024ވަނަ އަހަރު ފިނިހޫނުމިން ރެކޯޑު ކުރެވިފައި ވަނީ އެވުރެޖުކޮށް 1.6 ޑިގްރީ ސެލްސިއެސް މަތިން ކަމުގައެވެ.
2024ވަނަ އަހަރަކީ، ދުނިޔޭގެ ފިނިހޫނުމިނުގެ ރެކޯޑުތައް ބަލަހައްޓަން ފެށި ފަހުން ކުރިމަތިވި އެންމެ ހޫނުގަދަ އަހަރެވެ. އަދި، ފާއިތުވި 10ވަރަކަށް އަހަރުގެ ތެރޭގައި ދުނިޔޭގެ ފިނިހޫނުމިން ވަނީ މެދުކެނޑުމެއް ނެތި އުފުލިފައެވެ. އިނގިރޭސިވިލާތުގެ މޫސުމާ ބެހޭ އިދާރާއިން ވެސް ބުނީ، 2024ވަނަ އަހަރު ދުނިޔޭގެ އެވުރެޖު ފިނިހޫނުމިން، ސިނާއީ ޒަމާން ފެށުމުގެ ކުރިއާ އަޅައިބަލާއިރު، 1.5 ޑިގްރީ ސެލްސިއެސުން އުފުލިފައިވާ ކަމުގައެވެ. މި ކަމާ ގުޅޭ ދިރާސާތައް އެމެރިކާގެ ސައިންޓިސްޓުން ވެސް ކުރަމުންދާއިރު، އެ ދިރާސާތަކުގެ ނަތީޖާ ޖަނަވަރީ 10ވަނަ ދުވަހު ޢާންމު ކުރާނެ ކަމަށް ބެލެވެއެވެ.
2015ވަނަ އަހަރު ފާސްކޮށްފައިވާ ޕެރިސް މުޢާހަދާގައި ސޮއި ކޮށްފައިވާ ޤައުމުތަކުން ވަނީ، ދުނިޔޭގެ ފިނިހޫނުމިިން އުފުލެމުންދާ މިންވަރު އެވުރެޖުކޮށް 1.5 ޑިގްރީ ސެލްއެސަށް ވުރެ ދަށުގައި ހިފެހެއްޓުމަށް ހަރުދަނާ ފިޔަވަޅުތަކެއް އެޅުމަށް އެއްބަސްވެފައެވެ. އެއީ، މޫސުމީ ބަދަލުތަކާ ގުޅިގެން ދުނިޔޭގެ އެކި ކަންކޮޅުތަކަށް ކުރިމަތިވަމުންދާ ޤުދުރަތީ ކާރިސާތަކުން ސަލާމަތްވުމުގެ ނިޔަތުގައެވެ.
ބުއެންތެމްޕޯ ވިދާޅުވީ، 2024ވަނަ އަހަރު ފިނިހޫނުމިން އެވުރެޖުކޮށް 1.5 ޑިގްރީއަށްވުރެ މައްޗަށް އުފުލިފައިވީ ނަމަވެސް، އެއީ ޕެރިސް މުޢާހަދާގައި ކަނޑައަޅާފައިވާ އަމާޒު ގެއްލުން ކަމުގައި ބެލެވެން ނެތް ކަމުގައެވެ. ސަބަބަކީ، އެ އަހަރަކީ، ފިނިހޫނުމިން އެވުރެޖުކޮށް 1.5 ޑިގްރީއަށް ވުރެ މައްޗަށް އުފުލުނު ފުރަތަމަ އަހަރަށް ވުން ކަމުގައި އޭނާ ވިދާޅުވިއެވެ. ނަމަވެސް، ޖައްވަށް ވިހަ ގޭސްތައް ބޭރު ކުރާ މިންވަރު އިތުރުވަމުންދާ ނަމަ، ޕެރިސްގައި ކަނޑައަޅާފައިވާ ލަނޑުދަނޑިތައް ފޭލުވެގެންދާނެ ކަމަށް ވިދާޅުވެ، އޭނާ ވަނީ އިންޒާރު ކުރައްވާފައެވެ.
"މިއީ ބަދަލު ނުކުރެވޭ ފަދަ ހާލަތެއް ނޫން. [ދުނިޔޭގެ ފިނިހޫނުމިން އުފުލެމުންދާ މިިންވަރު] އަނބުރައިލުމުގެ ބާރު އަޅުގަނޑުމެން އަތުގައި އަދިވެސް އެބައޮތް،" ބުއެންތެމްޕޯ ވިދާޅުވިއެވެ. ނަމަވެސް، މޫސުމީ ބަދަލުތަކާ ގުޅިގެން ދުނިޔޭގެ އެކި ކަންކޮޅުތަކަށް ކުރިމަތިވަމުންދާ ޤުދުރަތީ ކާރިސާތަކާއި، ލިބެމުންދާ ގެއްލުންތައް އެންމެންގެ ލޯމަތިން ފެންނަމުންދާ ކަން އޭނާ ހާމަކުރެއްވިއެވެ.
މި ވަގުތު ޤުދުރަތީ ކާރިސާއެއް ކުރިމަތިވެފައިވާ އެއް ޤައުމަކީ އެމެރިކާއެވެ. އެ ޤައުމުގެ ކެލިފޯނިޔާ ސްޓޭޓްގެ ޖަންގަލިތަކުގައި ރޯވެފައިވާ އަލިފާންގަނޑުތައް ވަނީ ލޮސް އެންޖެލީސްގައި ޢާންމުން ދިރިއުޅޭ ސަރަޙައްދުތަކަށް ފެތުރިފައެވެ. އަދި، ފާއިތުވި ތިން ދުވަހުގެ ތެރޭގައި އެ ރަށުން 10,000އަށްވުރެ ގިނަ ގެދޮރާއި އެހެން އިމާރާތްތައް އަނދައި އަޅިއަށްވެފައިވާއިރު، 10 މީހެއްގެ ފުރާނަ ވަނީ ގެއްލިފައެވެ.
2024ވަނަ އަހަރަކީ ބޮލީވިޔާއާއި ވެނެޒުއެލާގެ ޖަންގަލިތަކުގައި ވެސް ރޯވެ، ބޮޑެތި ގެއްލުންތަކެއް ލިބުނު އަހަރެކެވެ. އަދި، ނޭޕާލާއި ސޫދާނާއި ސްޕެއިނަށް ބޯކޮށް ވާރޭވެހި، ފެންބޮޑުވެ، ބޮޑެތި ގެއްލުންތަކެއް ލިބުނު އަހަރެކެވެ. މީގެ އިތުރުން، މެކްސިކޯއާއި ސަޢޫދީ ޢަރަބިއްޔާގައި ފިނިހޫނުމިން އާދަޔާ ޚިލާފަށް އުފުލި، އެތަކެއް ހާސް ބަޔެއްގެ ފުރާނަ ގެއްލިގެން ދިޔަ އަހަރެކެވެ.
ޖައްވަށް އެންމެ ގިނައިން ވިހަ ގޭސްތައް ބޭރު ކުރާ ޤައުމުތަކުގެ ލިސްޓުގައި ކުރީގައި ހިމެނޭ އެމެރިކާއިން 2018ވަނަ އަހަރު ވަނީ ޕެރިސް މުޢާހަދާއިން ވަކިވެފައެވެ. އެއީ، ކުރީގެ ރައީސް އަދި އިންތިޚާބީ-ރައީސް ޑޮނަލްޑް ޓްރަމްޕްގެ ވެރިކަމުގައެވެ. ނަމަވެސް، ރައީސް ޖޯ ބައިޑަންގެ ވެރިކަމުގައި އެމެރިކާއިން ވަނީ އެ މުޢާހަދާއާ އަލުން ގުޅިފައެވެ. ޓްރަމްޕަކީ އިންސާނުންގެ ނޭދެވޭ އަމަލުތަކުގެ ސަބަބުން މޫސުމަށް ބަދަލުތައް އަންނަމުންދާ ކަން ޤަބޫލު ކުރައްވާ ބޭފުޅެއް ނޫނެވެ. އޭނާ ޤަބޫލު ކުރައްވާ ގޮތުގައި އެއީ ބޮޑު ބިލާހެކެވެ. މި ހިނގާ ޖަނަވަރީ މަހުގެ 20ވަނަ ދުވަހު އޭނާ އަލުން އެމެރިކާގެ ރައީސް ކަމުގެ މަޤާމާ ޙަވާލުވެ ވަޑައިގަންނަވާނެއެވެ.
ނަމަވެސް، 2024ވަނަ އަހަރު އެމެރިކާއަށް ވެސް ނުރައްކާތެރި ޤުދުރަތީ ކާރިސާތަކަކާ ކުރިމަތިލާން ޖެހުނެވެ. އޭގެ ތެރޭގައި ބާރުގަދަ އަދި ނުރައްކާތެރި ތޫފާންތަކެއް ކަމުގައިވާ މިލްޓަނާއި ހެލީން ހިމެނެއެވެ. އެ ދެ ތޫފާނާ ގުޅިގެން އެ ޤައުމަށް ލިބުނު ގެއްލުމުގެ އަގު 1 ބިލިޔަން އެމެރިކާ ޑޮލަރަށް އަރައެވެ.
އިނގިރޭސިވިލާތުގެ ޔުނިވަރސިޓީ އޮފް ބްރިސްޓަލްގެ މޫސުމީ ދާއިރާގެ މާހިރެއް ކަމުގައިވާ ޗުކުމެރިޖޭ އޮކިޔެރެކޭ ވިދާޅުވީ، 2024ވަނަ އަހަރަކީ ސިޔާސީންނަށް ހޭވަރިކަން ގެނުވަން ޖެހޭ ފަދަ ހާލަތެއް ކުރިމަތިވި އަހަރެއް ކަމުގައެވެ. "ސައިންސްވެރިން ދެމުންދާ އިންޒާރުތަކަށް ފަރުވާލެއް ނެތި ޤައުމުތަކުން އެ ދަނީ ޒިންމާތައް ފުރިހަމަ ކުރުމުގައި ފަސް ޖެހެމުން،" އޭނާ ވިދާޅުވިއެވެ. ޖައްވަށް ވިހަ ގޭސްތަކުގެ ތެރޭގައި ހިމެނޭ ކާބަންޑައިއޮކްސައިޑްގެ ނިސްބަތް 2024ވަނަ އަހަރު 422 ޕާޓްސް ޕަރ މިލިޔަނަށް އުފުލިފައިވާ ކަމުގައި ސީ2އެސުން ހާމަކުރިއެވެ. މިއީ، ކަންބޮޑުވާން ޖެހޭ ފަދަ މަތީ އަދަދެކެވެ.