ފަލަސްޠީިނުގެ ޣައްޒާގެ މުސްލިމުންގެ ނަސްލުހޭދު ކުރަން ޔަހޫދީ ފައުޖުން ހިންގި ލާއިންސާނީ ޖަރީމާތަކުގައި ނިކަމެތި ކޮށްލާފައިވާ މީހުންގެ ތެރެއިން ވީހާވެސް ގިނަ އަދަދެއްގެ ބަޔަކު އުރުދުނާއި މިޞްރަށް ގެންދިޔުމަށް އެމެރިކާގެ ރައީސް ޑޮނަލްޑް ޓްރަމްޕް ގޮވައިލައްވައިފިއެވެ. މި ކަމާ ގުޅޭ ގޮތުން އޭނާ އުރުދުންގެ ރަސްގެފާނު ޢަބްދުاللهއާ މަަޝްވަރާ ކުރައްވާފައިވާއިރު، މިޞްރުގެ ރައީސް ޢަބްދުލްފައްތާޙް އަލް-ސީސީއަށް ގުޅުއްވައި އެ ކަމަށް ބާރުއަޅުއްވާނެ ކަމުގައި ޓްރަމްޕް ވިދާޅުވިއެވެ.
ޣައްޒާގެ މުސްލިމުންގެ ނަސްލުހޭދު ކުރުމަށް ޔަހޫދީން ލާއިންސާނީ ޤަތުލުޢާންމެއް ހިންގާފައި ވަނީ 2023 އޮކްޓޫބަރު 7ން މި އަހަރުގެ ޖަނަވަރީ 19އަށެވެ. ޢުދުވާނީ ޙަމަލާތައް މެދުކަނޑައިލާފައި ވަނީ ޣައްޒާގައި ވެރިކަން ކުރާ ޙަމާސް ޖަމާޢަތާއި ޔަހޫދީންނާ ދެމެދު އަމަލު ކުރަން ފެށި ސުލްޙައިގެ އެއްބަސްވުމެއްގެ ދަށުންނެވެ. އެ އެއްބަސްވުމުގެ ދަށުން ދެ ފަރާތުގެ މެދުގައި އަސީރުން ބަދަލު ކުރުމުގެ މަސައްކަތް ވެސް ދަނީ ކުރަމުންނެވެ. ޔަހޫދީންގެ ޢުދުވާނުގައި 46,913 މީހުން ޝަހީދު ކޮށްލާފައިވާއިރު، ޒަޚަމު ކޮށްލާފައިވާ މީހުންގެ އަދަދު ވަނީ 110,750އަށް އުފުލިފައެވެ.
"އަޅުގަނޑު އޭނާ [އުރުދުންގެ ރަސްގެފާނެ ޢަބްދުالله] ގާތު ދެންނެވިން، އަޅުގަނޑު ވަރަށް ލޯބިކުރާނަމޭ ޣައްޒާއިން އިތުރު މީހުން [އުރުދުނަށް] ގެންގޮސްފި ނަމަ، ޣައްޒާ މި ވަގުތު އޮތީ ވަރަށް ދެރަ ހާލަތެއްގައި. އަޅުގަނޑު ބޭނުމީ، އޭނާ ވީހާ ވެސް ގިނަ އަދަދެއްގެ ބަޔަކު ގެންދިޔުން،"އެމެރިކާގެ ރައީސް ޑޮނަލްޑް ޓްރަމްޕް
ޣައްޒާ ޢުދުވާނުގައި ޔަހޫދީންނަށް އެންމެ ބޮޑު އެހީތެރިކަމެއް ފޯރުކޮށްދީފައި ވަނީ އެ މީހުންގެ އެންމެ ބޮޑު މަދަދުގާރު އެމެރިކާއިންނެވެ. މި ކަމާ ގުޅިގެން ބައިނަލްއަޤުވާމީ މުޖުތަމަޢުގެ ނުރުހުން އެމެރިކާއަށް ކުރިމަތިވެފައިވާއިރު، ޣައްޒާގެ ރައްޔިތުން އެ މީހުންގެ ބިންތަކުން ނެރުމަކީ އެދެވިގެންވާ ކަމެއް ނޫން ކަމުގައި އެމެރިކާއިން ދަނީ ބުނަމުންނެވެ. ނަމަވެސް، ޓްރަމްޕްގެ އެންމެ ފަހުގެ ގޮވައިލުމާ އެކު، ޣައްޒާގެ ރައްޔިތުން ރެފިއުޖީންގެ ގޮތުގައި އެހެން ޤައުމުތަކަށް ފޮނުވައިލަން އޭނާ ބޭނުންފުޅުވާ ކަން ހާމަވެފައިވާ ކަމުގައި މަސްރަޙު ދިރާސާ ކުރާ ފަރާތްތަކުން ޤަބޫލު ކުރެއެވެ.
ޣައްޒާ ޢުދުވާނާ ގުޅިގެން އެ ސަހަރުގައި އިންސާނީ ކާރިސާއެއް ކުރިމަތިވެފައިވާ ކަމުގައި އިންސާނީ ޙައްޤުތަކަށް ވަކާލާތު ކުރާ، އަދި އިންސާނިއްޔަތަށް ޓަކައި މަސައްކަތް ކުރާ ޖަމުޢިއްޔާތަކުން ހާމަކުރިއެވެ. ޣައްޒާގެ 2.3 މިލިޔަން މީހުންގެ އާބާދީގެ ބޮޑު އިންސައްތައެއްގެ ގެދޮރު ސުންނާފަތިކޮށް، ބިމާ ހަމަކޮށްލާފައިވާއިރު، އެތަކެއް ސަތޭކަ ހާސް ބަޔަކު ވަނީ ހައިހޫނުގައި ޖެހިފައެވެ.
ޓްރަމްޕްގެ ބޭނުމަކީ ޔަހޫދީން ޣައްޒާގެ ބިންތައް ފޭރިގަތުން
"އަޅުގަނޑު އޭނާ [އުރުދުންގެ ރަސްގެފާނެ ޢަބްދުالله] ގާތު ދެންނެވިން، އަޅުގަނޑު ވަރަށް ލޯބިކުރާނަމޭ ޣައްޒާއިން އިތުރު މީހުން [އުރުދުނަށް] ގެންގޮސްފި ނަމަ، ޣައްޒާ މި ވަގުތު އޮތީ ވަރަށް ދެރަ ހާލަތެއްގައި. އަޅުގަނޑު ބޭނުމީ، އޭނާ ވީހާ ވެސް ގިނަ އަދަދެއްގެ ބަޔަކު ގެންދިޔުން،" ރަސްގެފާނު ޢަބްދުاللهއާ ފޯނުން ގުޅުއްވައި ދެއްވެކި ވާހަކަފުޅު ހިއްސާ ކުރައްވަމުން ޓްރަމްޕް ވިދާޅުވިއެވެ.
މިޞްރުގެ ރައީސް ސީސީއަށް ފޯނުން ގުޅުއްވައި، އެ ކަމަށް ބާރުއަޅުއްވާނެ ކަމުގައި ވެސް ޓްރަމްޕް ވިދާޅުވިއެވެ. "ތިޔަ ބޭފުޅުން ތިޔަ ވާހަކަ ދައްކަނީ ބައި މިލިޔަނެއްހާ މީހުންގެ ވާހަކަ، އެ މުޅި ތަން ސާފު ކޮށްލެވޭނެ. ޣައްޒާއަކީ މި ވަގުތު ސުންނާފަތިވެފައިވާ ބިމެއް، ހުރިހާ އިމާރާތެއް އޮތީ ސުންނާފަތިވެފައި، މީހުން ދަނީ މަރުވަމުން، މި ކަމުގެ ތެރެއަށް ވަދެ ޢަރަބި ޤައުމުތަކަށް އެ މީހުން [ޣައްޒާގެ ރައްޔިތުން] ގެންގޮސް ގެދޮރު ބިނާ ކުރުމަށް ބާރުއެޅުމަކީ އެ މީހުންނަށް ސުލްޙަވެރިކަމާ އެކު ދިރިއުޅުމުގެ ފުރުޞަތު ލިބެނޭ ޙައްލެއް،" އޭނާ ވިދާޅުވިއެވެ.
ޓްރަމްޕްގެ ވާހަކަފުޅުތަކުގެ ނިޔަތާ މެދު މަސްރަޙު ދިރާސާ ކުރާ ފަރާތްތަކުން ދަނީ ސުވާލު އުފައްދަމުންނެވެ. ޣައްޒާއަށް ވެރިވެގަތުމަކީ ޔަހޫދީންގެ ބޭނުމެކެވެ. އަދި، އެ ބިންތައް ފޭރިގަނެ، އެ ތަނުގައި ޔަހޫދީން ވަޒަންވެރި ކުރުވުމަކީ ޒަޔަނިސްޓު އިސްރާއީލުގެ ސަރުކާރުގެ އަމާޒެކެވެ. އެ ކަން ކުރެވޭނީ، ޣައްޒާގެ ރައްޔިތުން ރެފިއުޖީންނަށް ހަަދައި، އެ މީހުންގެ ގެދޮރާއި ވަޒަނުން ބޭރުކޮށްގެންނެވެ. ޒަޔަނިސްޓު އިސްރާއީލުގެ ދައުލަތް ޤާއިމު ކޮށްފައި ވަނީ ވެސް، ފަލަސްޠީނުގެ މުސްލިމުންގެ ބިންތައް ފޭރިގަނެ، އެ ތަނުގެ އަހުލުވެރިން ރެފިއުޖީންގެ ގޮތުގައި އަމިއްލަ ވަޒަނުން ބޭރު ކުރުމަށް ފަހުއެވެ.