ޔަހޫދީ ފައުޖުން ފަލަސްޠީނުގެ ޣައްޒާގެ މުސްލިމުންނާ ދެކޮޅަށް ހިންގަމުންދާ ލާއިންސާނީ ޢުދުވާންތައް 135 ދުވަހުގެ މުއްދަތަކަށް މެދުކަނޑައިލުމަށް އެ ސަހަރުގައި ވެރިކަން ކުރާ ޙަމާސް ޖަމާޢަތުން ހުށަހަޅައިފިއެވެ. ޔަހޫދީންގެ ޢުދުވާން ހުއްޓުވަން ޙަމާސުން އައު ހުށަހެޅުންތަކެއް ހުށަހަޅާފައި ވަނީ އެ ކަމާ މެދު ފުންކޮށް މަޝްވަރާ ކުރަމުންދާ ދަނޑިވަޅެއްގައެވެ.
ޙަމާސާއި ޔަހޫދީންނާ ދެމެދު އެއްބަސްވުމެއް އެކުލަވައިލުމަށް ކުރަމުންދާ މަސައްކަތްތަކުގައި މެދުވެރިއެއްގެ ދައުރު އަދާ ކުރަނީ ޤަޠަރާއި މިޞްރުންނެވެ. އެ ކަމުގައި ޔަހޫދީންނާ އެކު ދައްކަން ޖެހޭ ވާހަކަތައް ދައްކަނީ އެމެރިކާއިންނެވެ. ޙަމާސުން އައު ހުށަހެޅުންތަކެއް ހުށަހަޅާފައި ވަނީ ޤަޠަރާއި މިޞްރު ގުޅިގެން އައު އެއްބަސްވުމުގެ ދެލިކޮޕީ އެކުލަވައިލާ ޙަމާސްގެ ޚިޔާލު ހޯދުމަށް ފޮނުވާފައިވާ ދަނޑިވަޅެއްގައެވެ.
ޙަމާސް ޖަމާޢަތުން އަލަށް ހުށަހަޅާފައިވާ އެއްބަސްވުމުގައި ވަނީ 135 ދުވަހަށް ޔަހޫދީންގެ ޢުދުވާންތައް މެދުކަނޑައިލުމަށެވެ. އަދި އެ މުއްދަތުގެ ތެރޭގައި އެ ޖަމާާޢަތުން ރަހީނު ކޮށްފައިވާ ޔަހޫދީ އަސީރުން މިނިވަން ކުރަން އެ ޖަމާޢަތުން އެއްބަސްވެއެވެ. އެ މުއްދަތުގެ ތެރޭގައި ޣައްޒާއަށް އަރާފައިވާ ޔަހޫދީ ފައުޖުގެ ހުރިހާ ސިފައިން އެ ސަހަރުން ފޭބުމަށާއި ޙަމާސާއި ޔަހޫދީންނާ ދެމެދު ކުރަމުންދާ ހަނގުރާމައަށް ދާއިމީ ނިމުމެއް ގެންނަން ވެސް އެ ޖަމާޢަތުން ހުށަހަޅާފައިވެއެވެ.
ޙަމާސްގެ އައު އެއްބަސްވުން ހުށަހެޅިތާ ގިނަ އިރުތަކެއް ނުވެ ޔަހޫދީން ވަނީ އެއްބަސްވުމުގައިވާ ކަންކަމާ ދެކޮޅު ހަދާފައެވެ. ޔަހޫދީންގެ ޓީވީ ސްޓޭޝަނެއް ކަމުގައިވާ ޗެނަލް 13އިން ވަނީ ޙަމާސްގެ ހުށަހެޅުންތައް ބަލައިނުގާންނާނެކަން ޔަހޫދީންގެ ސަރުކާރުގެ އިސްވެރިންނާ ހަވާލާދީ ރިޕޯޓު ކޮށްފައެވެ. ނަމަވެސް ޔަހޫދީންގެ ސަރުކާރުން ރަސްމީ ސިފައެއްގައި އެ ކަން ކަށަވަރު ކޮށްދީފައެއް ނުވެއެވެ.
ޔަހޫދީންގެ ސަރުކާރުން ދަނީ ޙަމާސްގެ ހުށަހެޅުންތަކާ މެދު މަޝްވަރާ ކުރަމުންނެވެ. ޔަހޫދީން އެ ކަމާ މެދު ނިންމަފާނެ ކަމަށް ބެލެވޭ ދެ ގޮތުގެ ތެރެއިން އެއް ގޮތަކީ ޙަމާސްގެ ހުރިހާ ހުށަހެޅުމަކަށް ނޫނެކޭ ބުނުމެވެ. އަދި ދެވަނަ ގޮތަކީ ހުށަހެޅުން އިސްލާޙު ކުރަން ޙަމާސް ޖަމާޢަތަށް ފުރުޞަތު ދިނުމެވެ.
ޙަމާސުން ހުށަހަޅާފައިވާ އެންމެ ބޮޑު ޝަރުޠަކީ ޣައްޒާއަށް އަރާފައިވާ ޔަހޫދީ ފައުޖުގެ ހުރިހާ ސިފައިން އެ ސަހަރުން ބޭލުމެވެ. އަދި އަސީރުން މިނިވަން ކުރާނީ އެ ކަމަށް އެއްބަސްވުމުން ކަމުގައި އެ ޖަމާޢަތުން ބުނެއެވެ. ނަމަވެސް ޔަހޫދީން ބުނަމުން ދަނީ ޙަމާސް ޖަމާޢަތް ނައްތައިލުމަށް ފަހު މެނުވީ ޔަހޫދީ ސިފައިން ޣައްޒާއިން ނުފައިބާނެ ކަމުގައެވެ.
ޔަހޫދީންނާއި ޙަމާސާ މެދު ސުލްޙަ ކުރުމާ ގުޅޭ މަޝްވަރާތައް ބޭއްވެވުމަށް އެމެރިކާގެ ޚާރިޖީ ވަޒީރު އެންތަނީ ބްލިންކަން މިހާރު ހުންނެވީ ޔަހޫދީންގެ ދަޢުލަތުގައެވެ. ޔަހޫދީންގެ ހަރުކަށި ބޮޑުވަޒީރު ބުންޔާމިން ނަތަންޔާހޫއާ އެކު އޭނާ ބާއްވަވާ ބައްދަލު ކުރެއްވުމުގައި ޙަމާސްގެ އައު ހުށަހެޅުންތަކާ މެދު މަޝްވަރާ ކުރައްވާނެ ކަމަށް ބެލެވެއެވެ.
ޙަމާސްގެ ހުށަހެޅުމުގައިވާ ގޮތުގައި ޢުދުވާންތައް ހުއްޓައިލާތާ ފުރަަތަމަ 45 ދުވަހުގެ ތެރޭގައި އަސީރުންގެ ތެރޭގައި ހިމެނޭ ހުރިހާ އަންހެނުން އެ ޖަމާޢަތުން މިނިވަން ކުރާނެއެވެ. އަދި 19 އަހަރުން ދަށުގެ ފިރިހެނުންނާއި އުމުރުން ދުވަސްވީ މީހުން ވެސް މިނިވަން ކުރާނެއެވެ. އެ މުއްދަތުގައި ޔަހޫދީންގެ ޖަލުތަކުގައި ކުށަކާ ނުލައި ހައްޔަރު ކޮށްފައި ތިބި ފަލަސްޠީނުގެ އަންހެނުންނާއި ކުޑަކުދިން ދޫކޮށްލަން ޖެހޭނެއެވެ. އަދި ޣައްޒާއިން ފޭބުމުގެ މަސައްކަތް ޔަހޫދީ ފައުޖުން އެ މުއްދަތުގެ ތެރޭގައި ފަށަން ޖެހޭނެއެވެ.
ޙަމާސްގެ އެއްބަސްވުމުގެ ދެވަނަ މަރުޙަލާ ފަށާނީ ޔަހޫދީންގެ އަސްކަރީ ޙަރަކާތްތަކަށް ނިމުމެއް ގެނައުމަށް ދެ ފަރާތުގެ މެދުގައި އެއްބަސްވުމެއް އެކުލަވައިލެވުމުންނެވެ. އަދި ދެވަނަ މަރުޙަލާއާ އެކު އަސީރުންގެ ތެރޭގައި ހިމެނޭ ފިރިހެނުން މިނިވަން ކުރާނެއެވެ. އަދި ޣައްޒާއަށް އަރާފައިވާ ޔަހޫދީ ފައުޖުން އެ ސަހަރުން ފައިބާ ނިންމަން ޖެހޭނެއެވެ. މަރުވެފައިވާ އަސީރުންނާއި ޔަހޫދީ ސިފައިންގެ ހަށިތައް ހަވާލު ކުރާނެ ކަމަށް ޙަމާސުން ބުނީ އެއްބަސްވުމުގެ ތިންވަނަ މަރުޙަލާއެއްގެ ގޮތުންނެވެ.
އޮކްޓޫބަރު 7 ވަނަ ދުވަހު ޔަހޫދީން ފެށި ޢުދުވާނުގައި ޝަހީދު ކޮށްލާފައިވާ މީހުންގެ ޢަދަދު ވަނީ 27,585 އަށް އުފުލިފައެވެ. އޭގެ ތެރޭގައި 11,500 އަށްވުރެ ގިނަ ޢަދަދަކަށް މައުސޫމު ކުޑަކުދިން ހިމެނެއެވެ. އަދި, ޒަޚަމު ކޮށްލާފައިވާ މީހުންގެ ޢަދަދު 66,630 އަށް އުފުލިފައިވާއިރު, އޭގެ ތެރޭގައި 8,600 އަށްވުރެ ގިނަ ޢަދަދަކަށް ކުޑަކުދިން ހިމެނެއެވެ.